افت قند خون در دوران بارداری

افت قند خون در دوران بارداری چیست؟ در طی دوران بارداری تولید و ترشح انسولین در بدن افزایش پیدا می کند تا جنین بتواند در بدن شما رشد پیدا کند.

انسولین هورمونی است که باعث ایجاد تغییر در سطح گلوکز یا قند خون می شوددرواقع انسولین مثل یک جارو برقی عمل می کند که قند را از خون برداشته و وارد سلول می کند تا یا ذخیره شود یا به عنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار بگیرد.

در عین حال شرایط شما در بارداری باعث ایجاد حالتی در بدن تان می شود که به آن مقاومت به انسولین گفته می شود.

دقیقا به همین خاطر هم هست که خیلی از خانم ها در بارداری دچار دیابت می شوند. اگرچه افزایش سطح قند خون در بارداری شایع تر است ولی تغییرات بدن در طی این دوران و اینکه بدن شما چطور نسبت به افزایش سطح انسولین واکنش نشان دهد، می تواند باعث افت شدید و خطرناک قند خون در بارداری شود که به آن هیپوگلایسمی گفته می شود.

این شرایط زمانی اتفاق می افتد که قند خون شما به کمتر از ۶۰ میلی گرم در دسی لیتر برسد. این حالت به خصوص در مادرانی که سابقه دیابت داشته اند، شایع است.

دلایل افت قند خون در بارداری

هیپوگلایسمی مداوم در مادران بارداری که سابقه دیابت قبل از بارداری نداشته اند خیلی رخ نمی دهد اما افت قند خون در بارداری به دلایل مختلف اتفاق می افتد از جمله:

  • شما به اندازه کافی غذا نمی خورید یا مواد غذایی مناسبی را که باعث حفظ سطح قند در خون می شوند در برنامه غذایی تان نگنجانده اید.
  • بیش از حد ورزش می کنید که استفاده از قند در بدنتان را بالا می برد. اگر قند کافی در بدن وجود نداشته باشد یا بعد از فعالیت شما این کمبود را با مصرف کربوهیدرات های مناسب جبران نکنید دچار افت قند خون می شوید.
  • داروهایی که برای کنترل قند خونتان استفاده می کنید مناسب نیستند و بیش از حد قند را پایین می آوردند.

علائم افت قند خون در بارداری

علائم افت قند خون در بارداری تقریبا مشابه با علایم افت قند در کسانی است که حامله نیستند. شایع ترین این علائم شامل موارد زیر است:

  • تهوع و استفراغ
  • احساس سبکی در سر
  • لرزش
  • تپش قلب
  • تعریق
  • استرس
  • احساس سوزش در اطراف دهان
  • رنگ پریدگی

البته زمانی که قند خون بالا برود همه این علایم رفع می شود.

افت قند خون در بارداری چقدر شایع است؟

افت قند خون در بارداری بخصوص در میان خانم هایی که از قبل دچار دیابت بوده اند امری شایع است.

مطالعات نشان داده مادرانی که دچار دیابت نوع یک هستند به شدت در معرض افت قند خون در بارداری قرار دارند.

و ممکن است آنقدر قند خونشان پایین بیاید که حتی هوشیاری شان را نیز از دست بدهند.

ریسک فاکتورهای افت قند خون در بارداری

  • ابتلا به دیابت و دیابت بارداری که می تواند روی سطوح انسولین در بدن اثر بگذارد. برای اجتناب از این وضعیت مادر باردار باید از صرف خیلی زیاد یا خیلی کم قند در بارداری خودداری کند.
  • قرار داشتن در سه ماهه اول بارداری که معمولاً با تهوع و استفراغ شایع در این دوران همراه می شود و وضعیت را برای مادر باردار سخت می کند. مطالعات نشان داده است که هفته ۸ تا ۱۶ بارداری شایع ترین زمان برای حملات افت قند خون است و تعداد این حمله ها در هفته های پایانی سه ماهه دوم به شکل قابل توجهی کم می شود.
  • داشتن سابقه حملات افت قند خون پیش از بارداری
  • داشتن ویار و تعوع و استفراغ شدید که روی اشتها و دریافت غذایی تاثیر منفی می گذارد.
  • ابتلا به سوء تغذیه و محدودیت شدید کالری دریافتی یا استفاده از مواد غذایی که فقط کالری داشته و تهی از مواد مغذی هستند.

تشخیص افت قند خون در بارداری

برای اینکه پزشک شما بتواند تشخیص دهد آیا ناراحتی که در بارداری احساس می کنید مربوط به حملات افت قند خون هست یا نه لازم است که آزمایش خون بدهید تا وضعیت قند خونتان را کنترل کنید.

ممکن است حتی از شما بخواهد در طول روز چندین نوبت قند خون را با دستگاه های خانگی اندازه گیری و این اعداد را ثبت کنید. یادتان باشد یک نوبت اندازه گیری قند خون به معنای ابتلای شما به حملات افت قند نیست.

پیشگیری و درمان افت قند خون در بارداری

اگر باردار هستید و احساس می کنید که قند خونتان افت کرده است:

  • یک جای امن و راحت پیدا کنید و دراز بکشید یا بنشینید. اگر در حال رانندگی هستید حتما ماشین را کنار کشیده و متوقف شوید.
  • ۱۵ گرم کربوهیدرات مثل  ۴ کف دست نان لواش یا نصف موز یا ۲ عدد انجیر یا سه عدد خرما یا نصف لیوان آب میوه یا یک قاشق غذاخوری عسل یا مربا بخورید. کربوهیدرات های ساده معمولا محتوای قندی بالاتری دارند. همیشه یک کربوهیدرات ساده توی کیف یا نزدیک خود داشته باشید. به خصوص موقعی که خواب هستید بشقابتان را بالای سرتان قرار دهید.
  • به دکترتان اطلاع دهید که دچار حملات افت قند می شوید.
  • اگر مبتلا به دیابت هستید به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید تا قند خونتان تعدیل شود.
  • در وعده های بیشتر و با حجم کمتر غذا بخورید تا سطح قند در خونتان تثبیت شود.
  • قبل از خواب میان وعده بخورید یا به محض بیدار شدن از خواب یک ماده غذایی کربوهیدراتی میل کنید.
  • ورزش کنید مگر اینکه توسط پزشکتان از این کار منع شده باشید.

عوارض افت قند خون در بارداری

یکی، دو نوبت حمله افت قند در بارداری مشکل خاصی برای شما یا جنین تان ایجاد نمی کند ولی اگر بیش از حد تکرار شوید لازم است بررسی و درمان شود. در موارد شدید افت قند خون می تواند منجر به تشنج، کما یا حتی مرگ شود.

جنین هم اگر در شرایط افت قند خون متولد شود ممکن است دچار این عوارض شده یا بعد از تولد آنها را تجربه کند.

منبع

مطالب مرتبط

No Comments

Leave a Comment